Η θανατηφόρα επιδημία με τις μολυσμένες φύτρες φασολιών, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 30 ανθρώπους, επανέφερε στο προσκήνιο το «καυτό» θέμα της ασφάλειας των τροφίμων και της προστασίας της ανθρώπινης υγείας.
Οξείες γαστρεντερίτιδες και δηλητηριάσεις από ακατάλληλα τρόφιμα εμφανίζονται κάθε χρόνο σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, ενώ οι θάνατοι από τις ίδιες αιτίες ξεπερνούν τις 200.000 παγκοσμίως. Οι πιο ευάλωτες ομάδες, όπως προκύπτει από τα καταγεγραμμένα κρούσματα, είναι τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Δηλητηριάσεων, κάθε χρόνο, περίπου 13.500 παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών παθαίνουν δηλητηρίαση. Στις κύριες αιτίες συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, τα γεωργικά φάρμακα που περιέχονται σε φρούτα και κηπευτικά, φαινόμενο που είναι εντονότερο στην ελληνική επαρχία, κυρίως στις αγροτικές περιοχές.
Φυτοφάρμακα
«Κατάλοιπα των φυτοφαρμάκων εντοπίζονται στην τροφή, το νερό και το έδαφος, με δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του καταναλωτή και προπάντων του αγρότη», εξηγεί η τοξικολόγος δρ Κυριακή Μαχαίρα, ερευνήτρια στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο διενεργεί τις αναλύσεις, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Τα υπολείμματα των γεωργικών φαρμάκων φτάνουν στον άνθρωπο μέσω του μολυσμένου νερού, των τροφίμων και του αέρα, προκαλώντας βλάβες στην υγεία, είτε οξείες είτε χρόνιες. Στις τελευταίες περιλαμβάνονται νευρολογικές ανωμαλίες, προβλήματα γονιμότητας, καρκινογενέσεις, αλλοιώσεις στους ιστούς και στον μυελό των οστών κ.ά.
«Μέχρι πρόσφατα, ο βαθμός χρήσης των φυτοφαρμάκων στη γεωργία αποτελούσε για ορισμένους βασικό δείκτη μέτρησης της καινοτομίας. Οσο πιο πολλά φυτοπροστατευτικά προϊόντα ανά καλλιεργούμενο στρέμμα χρησιμοποιούσε ένας αγρότης, τόσο πιο καινοτόμος θεωρείτο. Τα δεδομένα αυτά έχουν πλέον αλλάξει.
Η χρήση των γεωργικών φαρμάκων παραπέμπει συνειρμικά σε αρνητικές συνέπειες, που αφορούν την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον και την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού προϊόντος στην αγορά», επισημαίνει ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιάννης Κουτσούκος.
Η αλόγιστη χρήση γεωργικών φαρμάκων που επέβαλε το μοντέλο της εντατικής καλλιέργειας, εκτός από τις επιπτώσεις στην υγεία, επιβαρύνει το περιβάλλον και θέτει σε κίνδυνο είδη της χλωρίδας και της πανίδας, ρυπαίνει τα ποτάμια, τις λίμνες και τα υπόγεια νερά και, επιπλέον, καθιστά πιο ανθεκτικούς τους μύκητες και τα βακτήρια.
Μειωμένα αγροχημικά
Πριν από μερικά χρόνια, η εντατική γεωργική καλλιέργεια χωρίς εκτεταμένη χρήση αγροχημικών φάνταζε μάλλον σενάριο «οικολογικής φαντασίας». Σήμερα είναι απολύτως εφικτό να περιοριστεί στο ελάχιστο η χρήση φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων, χωρίς να επηρεαστεί καθόλου η παραγωγή και, συνεπώς, το εισόδημα των γεωργών.
Η εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας στο χωράφι μπορεί να μειώσει έως 90% τη χρήση των αγροχημικών και μέχρι 40% το νερό που καταναλώνεται για άρδευση και να μετατρέψει τους αγρότες σε «πράσινους» παραγωγούς ποιοτικών, ανταγωνιστικών προϊόντων.
Τρανή απόδειξη είναι η χώρα μας και συγκεκριμένα το «ευαίσθητο» περιβάλλον στο Κωπαΐδικό πεδίο, όπου εδώ και δύο χρόνια εφαρμόζεται πιλοτικά το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ecopest.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα, περίπου 120 αγρότες της περιοχής κατάφεραν να εφαρμόσουν ένα μοντέλο ορθής γεωργικής πρακτικής, μειώνοντας κατακόρυφα τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων σε περισσότερα από 10.000 στρέμματα, με κύρια καλλιέργεια το βαμβάκι.
«Το μυστικό είναι να βάζεις όσα αγροχημικά χρειάζεσαι, ούτε λιγότερα ούτε περισσότερα», λέει η Κ. Μαχαίρα, ερευνήτρια στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο συντονίζει το πρόγραμμα.
«Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι μια εδαφολογική ανάλυση στο χωράφι, βάσει της οποίας θα επιλεχθούν τα σωστά φάρμακα. Στη συνέχεια, με σύγχρονα συστήματα ψεκασμού εφαρμόζουμε τα αγροχημικά σε επιλεγμένα σημεία στο χωράφι», συμπληρώνει η ίδια. Ενα από αυτά είναι ο γραμμικός ψεκασμός, με τον οποίο τα φυτοφάρμακα εφαρμόζονται σε ελεγχόμενη ποσότητα στην καλλιέργεια, χωρίς να διαχέονται άσκοπα σε όλο το χωράφι.
«Το μεγάλο στοίχημα ήταν να μειωθεί η χρήση των ζιζανιοκτόνων. Οι καλλιέργειες βαμβακιού πλήττονται συνεχώς από ζιζάνια και ειδικά από την κύπερη, ένα πολύ ανθεκτικό ζιζάνιο που είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί. Με την τεχνολογία, καταφέραμε να το εξαλείψουμε, μειώνοντας κατά 60%-90% τη χρήση ζιζανιοκτόνων», εξηγεί ο ζιζανιολόγος - ερευνητής στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Δημοσθένης Χάχαλης.
Στις καλλιέργειες χρησιμοποιήθηκε και ένα δεύτερο, ακόμη πιο εξελιγμένο σύστημα ψεκασμού, με θεαματικά αποτελέσματα. Το σύστημα χρησιμοποιεί GPS για να εντοπίζει ακριβώς τη θέση των ζιζανίων και με το πάτημα ενός κουμπιού ρίχνει το φάρμακο ακριβώς εκεί που χρειάζεται.
«Οι μέθοδοι μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες τις αγροτικές περιοχές και ιδιαίτερα σε καλλιέργειες βαμβακιού, σιτηρών και βιομηχανικής ντομάτας. Δεν είναι ούτε απαραίτητο ούτε οικονομικά συμφέρον κάθε αγρότης να έχει το δικό του σύστημα ψεκασμού. Ο εξοπλισμός μπορεί να αγοραστεί από μια ομάδα γεωργών μιας περιοχής και να τον μοιράζονται», υποστηρίζει η Κ. Μαχαίρα.
Καθαρά τα ελληνικά προϊόντα από E.coli
Τα ελληνικά φρούτα και λαχανικά είναι απολύτως ασφαλή για κατανάλωση και δεν περιέχουν κανένα ίχνος από τα επικίνδυνα στελέχη του βακτηρίου Escherichia coli. Ολες οι δειγματοληπτικές αναλύσεις, που διενεργήθηκαν σε επιλεγμένα αγροτικά προϊόντα από το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας και από ιδιωτικό διαπιστευμένο εργαστήριο, βγήκαν αρνητικές ως προς τα «τοξικά» στελέχη Ο104:Η4 και Ο157:Η7 του βακτηρίου.
Στο μικροσκόπιο βρέθηκαν 80 δείγματα αγγουριών και 50 δείγματα από πιπεριές, ντομάτες, μελιτζάνες, φυλλώδη λαχανικά, πατάτες και κεράσια, τα οποία προέρχονται από τα κύρια σημεία παραγωγής της χώρας.
Πως να γίνετε «πράσινος αγρότης»
Στόχος του προγράμματος «Πράσινος αγρότης»είναι η εφαρμογή κανόνων ορθής γεωργικής πρακτικής με μετρήσιμα αποτελέσματα, τα οποία θα «πείσουν» τους αγρότες να αλλάξουν τον τρόπο που καλλιεργούν και να προστατεύσουν την υγεία τους.
«Με την αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, οι αγρότες θα υποχρεωθούν να γίνουν πιο φιλικοί προς το περιβάλλον, ώστε να παράγουν προϊόντα με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα ξεχωρίσουν στην αγορά και να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα τους», σημειώνει ο Δημοσθένης Χάχαλης, ζιζανιολόγος - ερευνητής στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Αυτή η προοπτική θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως ασπίδα απέναντι στα διατροφικά σκάνδαλα που μπλοκάρουν τη διακίνηση των προϊόντων, ζημιώνοντας οικονομικά τους παραγωγούς. Στις αρχές Ιουνίου, η απαγόρευση της εισαγωγής φράουλας από τη Ρωσία προκάλεσε ζημιά 8 εκατ. ευρώ, ενώ περισσότεροι από 7.000 τόνοι φράουλας έμειναν αδιάθετοι, σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Εξοικονόμηση στην άρδευση
Τα σύγχρονα συστήματα άρδευσης μπορούν να περιορίσουν δραστικά την ποσότητα του νερού που χρησιμοποιείται στο χωράφι έως και 40%, ανάλογα με την περιοχή και τα υδατικά της χαρακτηριστικά.
«Μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιείται είναι το πότισμα με σταγόνες. Το νερό πέφτει μόνο στις ρίζες, χωρίς να καταστρέφονται τα φύλλα και να αυξάνονται οι ασθένειες από την υγρασία», λέει ο δρ Ανδρέας Παναγόπουλος, από το Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘΙΑΓΕ).
Το Κωπαΐδικό πεδίο επιλέχθηκε γιατί είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή και η αποτροπή της ρύπανσης στα υπόγεια και επιφανειακά νερά έχει τεράστια σημασία, επειδή εκεί βρίσκονται οι εφεδρικές γεωτρήσεις της ΕΥΔΑΠ, από τις οποίες υδροδοτείται η πρωτεύουσα όταν μειώνεται η στάθμη του νερού στον Μόρνο.
«Για να γίνει ορθολογική χρήση στο νερό άρδευσης, το οποίο αντιστοιχεί στο 80% της κατανάλωσης στην Ελλάδα θα πρέπει σε πολλές αγροτικές περιοχές η χρέωση του νερού να μη γίνεται με το στρέμμα, αλλά με βάση την κατανάλωση» καταλήγει ο δρ Παναγόπουλος.
Επικίνδυνα απόβλητα
Η διαχείριση των χρησιμοποιημένων συσκευασιών στις οποίες περιέχονται τα αγροχημικά γίνεται -κατά κανόνα- με τρόπο που εγκυμονεί κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Τα άδεια πλαστικά μπουκάλια καταλήγουν συνήθως σε ρέματα και ποτάμια ή -ακόμη χειρότερα- καίγονται.
«Αν το πλαστικό πλυθεί τρεις φορές, τότε δεν χαρακτηρίζεται πια ως επικίνδυνο απόβλητο, γιατί η ποσότητα του φαρμάκου μειώνεται στα επιτρεπτά όρια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ανάκτηση ενέργειας ή ακόμη και να ανακυκλωθεί. Το νερό από το ξέπλυμα πρέπει να το ρίξουμε μέσα στο βυτίο ψεκασμού και να μη διοχετευτεί στο περιβάλλον», διευκρινίζει η δρ Κυριακή Μαχαίρα.
ΤΗΣ ΕΦΗΣ ΛΑΣΚΑ
Οξείες γαστρεντερίτιδες και δηλητηριάσεις από ακατάλληλα τρόφιμα εμφανίζονται κάθε χρόνο σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, ενώ οι θάνατοι από τις ίδιες αιτίες ξεπερνούν τις 200.000 παγκοσμίως. Οι πιο ευάλωτες ομάδες, όπως προκύπτει από τα καταγεγραμμένα κρούσματα, είναι τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Δηλητηριάσεων, κάθε χρόνο, περίπου 13.500 παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών παθαίνουν δηλητηρίαση. Στις κύριες αιτίες συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, τα γεωργικά φάρμακα που περιέχονται σε φρούτα και κηπευτικά, φαινόμενο που είναι εντονότερο στην ελληνική επαρχία, κυρίως στις αγροτικές περιοχές.
Φυτοφάρμακα
«Κατάλοιπα των φυτοφαρμάκων εντοπίζονται στην τροφή, το νερό και το έδαφος, με δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του καταναλωτή και προπάντων του αγρότη», εξηγεί η τοξικολόγος δρ Κυριακή Μαχαίρα, ερευνήτρια στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο διενεργεί τις αναλύσεις, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Τα υπολείμματα των γεωργικών φαρμάκων φτάνουν στον άνθρωπο μέσω του μολυσμένου νερού, των τροφίμων και του αέρα, προκαλώντας βλάβες στην υγεία, είτε οξείες είτε χρόνιες. Στις τελευταίες περιλαμβάνονται νευρολογικές ανωμαλίες, προβλήματα γονιμότητας, καρκινογενέσεις, αλλοιώσεις στους ιστούς και στον μυελό των οστών κ.ά.
«Μέχρι πρόσφατα, ο βαθμός χρήσης των φυτοφαρμάκων στη γεωργία αποτελούσε για ορισμένους βασικό δείκτη μέτρησης της καινοτομίας. Οσο πιο πολλά φυτοπροστατευτικά προϊόντα ανά καλλιεργούμενο στρέμμα χρησιμοποιούσε ένας αγρότης, τόσο πιο καινοτόμος θεωρείτο. Τα δεδομένα αυτά έχουν πλέον αλλάξει.
Η χρήση των γεωργικών φαρμάκων παραπέμπει συνειρμικά σε αρνητικές συνέπειες, που αφορούν την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον και την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού προϊόντος στην αγορά», επισημαίνει ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιάννης Κουτσούκος.
Η αλόγιστη χρήση γεωργικών φαρμάκων που επέβαλε το μοντέλο της εντατικής καλλιέργειας, εκτός από τις επιπτώσεις στην υγεία, επιβαρύνει το περιβάλλον και θέτει σε κίνδυνο είδη της χλωρίδας και της πανίδας, ρυπαίνει τα ποτάμια, τις λίμνες και τα υπόγεια νερά και, επιπλέον, καθιστά πιο ανθεκτικούς τους μύκητες και τα βακτήρια.
Μειωμένα αγροχημικά
Πριν από μερικά χρόνια, η εντατική γεωργική καλλιέργεια χωρίς εκτεταμένη χρήση αγροχημικών φάνταζε μάλλον σενάριο «οικολογικής φαντασίας». Σήμερα είναι απολύτως εφικτό να περιοριστεί στο ελάχιστο η χρήση φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων, χωρίς να επηρεαστεί καθόλου η παραγωγή και, συνεπώς, το εισόδημα των γεωργών.
Η εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας στο χωράφι μπορεί να μειώσει έως 90% τη χρήση των αγροχημικών και μέχρι 40% το νερό που καταναλώνεται για άρδευση και να μετατρέψει τους αγρότες σε «πράσινους» παραγωγούς ποιοτικών, ανταγωνιστικών προϊόντων.
Τρανή απόδειξη είναι η χώρα μας και συγκεκριμένα το «ευαίσθητο» περιβάλλον στο Κωπαΐδικό πεδίο, όπου εδώ και δύο χρόνια εφαρμόζεται πιλοτικά το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ecopest.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα, περίπου 120 αγρότες της περιοχής κατάφεραν να εφαρμόσουν ένα μοντέλο ορθής γεωργικής πρακτικής, μειώνοντας κατακόρυφα τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων σε περισσότερα από 10.000 στρέμματα, με κύρια καλλιέργεια το βαμβάκι.
«Το μυστικό είναι να βάζεις όσα αγροχημικά χρειάζεσαι, ούτε λιγότερα ούτε περισσότερα», λέει η Κ. Μαχαίρα, ερευνήτρια στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο συντονίζει το πρόγραμμα.
«Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι μια εδαφολογική ανάλυση στο χωράφι, βάσει της οποίας θα επιλεχθούν τα σωστά φάρμακα. Στη συνέχεια, με σύγχρονα συστήματα ψεκασμού εφαρμόζουμε τα αγροχημικά σε επιλεγμένα σημεία στο χωράφι», συμπληρώνει η ίδια. Ενα από αυτά είναι ο γραμμικός ψεκασμός, με τον οποίο τα φυτοφάρμακα εφαρμόζονται σε ελεγχόμενη ποσότητα στην καλλιέργεια, χωρίς να διαχέονται άσκοπα σε όλο το χωράφι.
«Το μεγάλο στοίχημα ήταν να μειωθεί η χρήση των ζιζανιοκτόνων. Οι καλλιέργειες βαμβακιού πλήττονται συνεχώς από ζιζάνια και ειδικά από την κύπερη, ένα πολύ ανθεκτικό ζιζάνιο που είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί. Με την τεχνολογία, καταφέραμε να το εξαλείψουμε, μειώνοντας κατά 60%-90% τη χρήση ζιζανιοκτόνων», εξηγεί ο ζιζανιολόγος - ερευνητής στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Δημοσθένης Χάχαλης.
Στις καλλιέργειες χρησιμοποιήθηκε και ένα δεύτερο, ακόμη πιο εξελιγμένο σύστημα ψεκασμού, με θεαματικά αποτελέσματα. Το σύστημα χρησιμοποιεί GPS για να εντοπίζει ακριβώς τη θέση των ζιζανίων και με το πάτημα ενός κουμπιού ρίχνει το φάρμακο ακριβώς εκεί που χρειάζεται.
«Οι μέθοδοι μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες τις αγροτικές περιοχές και ιδιαίτερα σε καλλιέργειες βαμβακιού, σιτηρών και βιομηχανικής ντομάτας. Δεν είναι ούτε απαραίτητο ούτε οικονομικά συμφέρον κάθε αγρότης να έχει το δικό του σύστημα ψεκασμού. Ο εξοπλισμός μπορεί να αγοραστεί από μια ομάδα γεωργών μιας περιοχής και να τον μοιράζονται», υποστηρίζει η Κ. Μαχαίρα.
Καθαρά τα ελληνικά προϊόντα από E.coli
Τα ελληνικά φρούτα και λαχανικά είναι απολύτως ασφαλή για κατανάλωση και δεν περιέχουν κανένα ίχνος από τα επικίνδυνα στελέχη του βακτηρίου Escherichia coli. Ολες οι δειγματοληπτικές αναλύσεις, που διενεργήθηκαν σε επιλεγμένα αγροτικά προϊόντα από το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας και από ιδιωτικό διαπιστευμένο εργαστήριο, βγήκαν αρνητικές ως προς τα «τοξικά» στελέχη Ο104:Η4 και Ο157:Η7 του βακτηρίου.
Στο μικροσκόπιο βρέθηκαν 80 δείγματα αγγουριών και 50 δείγματα από πιπεριές, ντομάτες, μελιτζάνες, φυλλώδη λαχανικά, πατάτες και κεράσια, τα οποία προέρχονται από τα κύρια σημεία παραγωγής της χώρας.
Πως να γίνετε «πράσινος αγρότης»
Στόχος του προγράμματος «Πράσινος αγρότης»είναι η εφαρμογή κανόνων ορθής γεωργικής πρακτικής με μετρήσιμα αποτελέσματα, τα οποία θα «πείσουν» τους αγρότες να αλλάξουν τον τρόπο που καλλιεργούν και να προστατεύσουν την υγεία τους.
«Με την αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, οι αγρότες θα υποχρεωθούν να γίνουν πιο φιλικοί προς το περιβάλλον, ώστε να παράγουν προϊόντα με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα ξεχωρίσουν στην αγορά και να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα τους», σημειώνει ο Δημοσθένης Χάχαλης, ζιζανιολόγος - ερευνητής στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Αυτή η προοπτική θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως ασπίδα απέναντι στα διατροφικά σκάνδαλα που μπλοκάρουν τη διακίνηση των προϊόντων, ζημιώνοντας οικονομικά τους παραγωγούς. Στις αρχές Ιουνίου, η απαγόρευση της εισαγωγής φράουλας από τη Ρωσία προκάλεσε ζημιά 8 εκατ. ευρώ, ενώ περισσότεροι από 7.000 τόνοι φράουλας έμειναν αδιάθετοι, σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Εξοικονόμηση στην άρδευση
Τα σύγχρονα συστήματα άρδευσης μπορούν να περιορίσουν δραστικά την ποσότητα του νερού που χρησιμοποιείται στο χωράφι έως και 40%, ανάλογα με την περιοχή και τα υδατικά της χαρακτηριστικά.
«Μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιείται είναι το πότισμα με σταγόνες. Το νερό πέφτει μόνο στις ρίζες, χωρίς να καταστρέφονται τα φύλλα και να αυξάνονται οι ασθένειες από την υγρασία», λέει ο δρ Ανδρέας Παναγόπουλος, από το Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘΙΑΓΕ).
Το Κωπαΐδικό πεδίο επιλέχθηκε γιατί είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή και η αποτροπή της ρύπανσης στα υπόγεια και επιφανειακά νερά έχει τεράστια σημασία, επειδή εκεί βρίσκονται οι εφεδρικές γεωτρήσεις της ΕΥΔΑΠ, από τις οποίες υδροδοτείται η πρωτεύουσα όταν μειώνεται η στάθμη του νερού στον Μόρνο.
«Για να γίνει ορθολογική χρήση στο νερό άρδευσης, το οποίο αντιστοιχεί στο 80% της κατανάλωσης στην Ελλάδα θα πρέπει σε πολλές αγροτικές περιοχές η χρέωση του νερού να μη γίνεται με το στρέμμα, αλλά με βάση την κατανάλωση» καταλήγει ο δρ Παναγόπουλος.
Επικίνδυνα απόβλητα
Η διαχείριση των χρησιμοποιημένων συσκευασιών στις οποίες περιέχονται τα αγροχημικά γίνεται -κατά κανόνα- με τρόπο που εγκυμονεί κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Τα άδεια πλαστικά μπουκάλια καταλήγουν συνήθως σε ρέματα και ποτάμια ή -ακόμη χειρότερα- καίγονται.
«Αν το πλαστικό πλυθεί τρεις φορές, τότε δεν χαρακτηρίζεται πια ως επικίνδυνο απόβλητο, γιατί η ποσότητα του φαρμάκου μειώνεται στα επιτρεπτά όρια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ανάκτηση ενέργειας ή ακόμη και να ανακυκλωθεί. Το νερό από το ξέπλυμα πρέπει να το ρίξουμε μέσα στο βυτίο ψεκασμού και να μη διοχετευτεί στο περιβάλλον», διευκρινίζει η δρ Κυριακή Μαχαίρα.
ΤΗΣ ΕΦΗΣ ΛΑΣΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου